هفت مهر ؛ حامد جوادی – اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴ با ترکیبی از مشکلات مزمن و بحران‌های تازه روبه‌رو است . تورم بالا، کاهش تولید و پیامدهای جنگ دوازده‌روزه ایران و اسرائیل، شرایط اقتصادی کشور را دشوارتر کردند.

در این یادداشت سعی شده است  به بررسی عوامل مؤثر بر اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴ و تحلیل اثرات جنگ اخیر بپردازد.

مهم‌ترین چالش‌ها

تحریم‌ها: تحریم‌های نفتی و بانکی همچنان منابع ارزی ایران را محدود کرده‌اند.

رشد نقدینگی: در سه‌ماهه نخست سال، نقدینگی ۳۲.۴ درصد افزایش یافت؛ بالاترین رقم دو سال اخیر.

تورم: نرخ تورم در مرداد به ۴۲.۴ درصد رسید و فشار زیادی بر معیشت خانوارها وارد کرد.

تولید و صنعت: تولید صنعتی در پنج‌ماهه نخست سال نسبت به سال قبل ۸.۶ درصد کاهش یافت.

بیکاری: نرخ رسمی بیکاری ۹.۵ درصد اعلام شد، اما بیکاری پنهان بالاتر است.

پیامدهای جنگ دوازده‌روزه

رشد اقتصادی از حدود ۲.۷ درصد در بهار به ۱.۹ درصد در تابستان کاهش یافت.

کسری بودجه با افزایش هزینه‌های نظامی و کاهش درآمد نفتی تشدید شد.

تورم به بالاترین سطح دو سال اخیر رسید و تنها بخش معدن رشد مثبت ثبت داشت.

چشم‌انداز نیمه دوم سال

بانک مرکزی وعده داده است:

رشد نقدینگی را به حدود ۲۰ درصد کاهش دهد و از تولید داخلی حمایت کند، تورم را با ابزارهای جدید کنترل نماید.

اما کارشناسان معتقدند ادامه تحریم‌ها، بی‌ثباتی سیاسی و ضعف زیرساخت‌ها، تحقق این اهداف را دشوار می‌کند.

سخن پایانی

اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴ تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل ساختاری، سیاسی و بین‌المللی قرار دارد. جنگ دوازده‌روزه به‌عنوان یک شوک ژئوپلیتیکی، روندهای تورمی و رکودی را تشدید کرد و برای عبور از این وضعیت، اصلاحات ساختاری، شفاف‌سازی سیاست‌های پولی و بهبود روابط خارجی ضروری است. در غیر این صورت، اقتصاد ایران همچنان در مسیر ناپایداری باقی خواهد ماند.